Dachówka to jedno z bardziej popularnych pokryć dachowych, na jakie decydują się inwestorzy w Polsce. Doskonale nadaje się do krycia dachów spadzistych nawet od kilku stopni nachylenia, a przy tym wygląda elegancko, jest wytrzymała i gwarantuje dobrą izolację akustyczną. Łatwo także o ich wybór – firmy budowlane oferują dziesiątki rodzajów tego pokrycia dachowego. Co jednak z fotowoltaiką na dachu pokrytym dachówką?
Montaż paneli fotowoltaicznych na dachówce jest jak najbardziej możliwy, ale wymaga nieco wprawy i więcej pracy niż w przypadku innych pokryć dachowych. Przeczytaj, o czym powinieneś pamiętać.
Dlaczego rodzaj pokrycia dachowego ma znaczenie?
Fotowoltaikę można zamontować niemal na każdym dachu. W zależności od jego rodzaju, sposób zamocowania paneli będzie nieco inny. Wyjątkiem są dachy płaskie, gdzie paneli nie montuje się wprost na pokryciu dachowym, ale zawiesza na specjalnych stelażach lub konsolach. Są one połączone z obciążnikami w postaci cegieł lub pojemników wypełnionych piaskiem. W ten sposób można zapewnić odpowiedni kąt nachylenia i efektywność ogniw.
Dachówki są uważane za wdzięczny materiał do instalacji paneli i na ogół nie sprawiają problemów podczas prac montażowych pod warunkiem, że wiesz, jak się za nie zabrać. Jak przebiegają poszczególne etapy prac?
Montaż paneli fotowoltaicznych na dachówce ceramicznej
W przypadku dachówki ceramicznej przede wszystkim musisz zacząć od instalacji konstrukcji wsporczej. To specjalne uchwyty, na których będą się opierały stelaże, do których montuje się panele. W tym celu należy odsłonić krokwie w miejscach, gdzie będą układane moduły. Przyda Ci się plan budynku z zaznaczonymi elementami konstrukcji dachowej.
To, które dachówki trzeba będzie usunąć, zależy od rozmiaru i rozmieszczenia fotowoltaiki. Im więcej ogniw jest planowane w systemie, tym więcej dachówek trzeba będzie zdemontować. W praktyce zazwyczaj planuje się 4 uchwyty na pierwszy panel i po dwa kolejne na każdy następny (6 uchwytów na drugi, 8 na trzeci itd.).
Pamiętaj o tym, że uchwyty dachowe muszą być solidnie przymocowane do krokwi. Inaczej istnieje ryzyko obluzowania się elementu i destabilizacji panelu lub nawet zerwania przewodu w przypadku gwałtownego szarpnięcia. Większość uchwytów dachowych ma 10 otworów rozmieszczonych w taki sposób, że przynajmniej 4 z nich zawsze będą przylegały do jednej powierzchni. Używaj min. 4 wkrętów podczas mocowania. Do montażu zazwyczaj stosuje się śruby 6×40 mm. Wtedy uchwyt na pewno utrzyma ciężar panelu.
W przypadku nietypowego rozstawu krokwi, których nie da się ze sobą wygodnie połączyć, konieczny może okazać się montaż dodatkowego wzmocnienia w postaci drewnianej łaty. Mocuje się ją za pomocą solidnych wkrętów do elementów więźby dachowej. W tym wariancie uchwyty i haki montuje się właśnie do tej dodatkowej krokwi.
Szlifowanie dachówek i montaż haków
Usunięte wcześniej dachówki należy umieścić z powrotem na swoim miejscu, ale wcześniej musisz je przygotować tak, aby na mocowaniu można było umieścić hak. Niestety szlifowanie dachówek jest skomplikowane, a w niewprawnych rękach lubią one pękać, dlatego warto powierzyć tę operację specjalistom.
W zależności od rodzaju dachówek należy zastosować różnego rodzaju haki:
- dla klasycznych dachówek falistych hak powinien być zamocowany w taki sposób, aby jego część wsporcza znajdowała się w zagłębieniu,
- dla dachówek płaskich (tzw. karpiówek) warto wybierać haki wypłaszczone, które dobrze leżą na równej powierzchni.
Układanie profili aluminiowych
Do przygotowanych elementów zaczepnych powinieneś teraz zamocować aluminiowe szyny wielorowkowe. Celowo wybiera się akurat ten metal, ponieważ jest lekki, dobrze znosi obciążenia mechaniczne. Jest również odporny na korozję – kontakt z elektrolitem, np. wody z solą, powoduje jedynie powstanie powierzchniowych ognisk korozji wżerowej, ale nie ma to wpływu na parametry użytkowe elementów.
Aby dodatkowo zabezpieczyć szyny przed działaniem czynników zewnętrznych, rozważ zakup paneli anodowanych. To specjalna technika obróbki m.in. aluminium, która polega na pokryciu metalu warstwą tlenku.
Mocowanie paneli fotowoltaicznych do dachówki odbywa się za pomocą tzw. klem. To specjalne obejmy, które łączą ogniwa z szynami wielorowkowymi. W zależności od typu paneli możesz spotkać się z zaciskami klasycznymi oraz wyposażonymi w gumowane podkłady. Ten drugi rodzaj jest idealny dla paneli bezramkowych, ponieważ chroni szkło przed zarysowaniem przez metalowe krawędzie. Niekiedy można też spotkać klemy z możliwością regulacji i dopasowania do grubości panelu za pomocą śruby.
W praktyce stosuje się klemy:
- końcowe – mocują panel do szyny aluminiowej,
- środkowe – przytrzymują sąsiednie moduły.
Ważne jest, aby elementy mające kontakt z aluminium również były wykonane z tego metalu. W ten sposób można ograniczyć ryzyko korozji części i opóźnić konieczność ich wymiany.
Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu z blachodachówki – o czym powinieneś wiedzieć?
W przypadku blachodachówki nie ma możliwości wyjęcia fragmentów pokrycia, aby zamontować elementy mocujące w krokwi. Dlatego konieczne będzie precyzyjne ustalenie położenia więźby dachowej przed rozpoczęciem prac.
Mocowanie haków odbywa się przez blachę, wkręty są po prostu wwiercane przez metal. Niezbędnym elementem są tutaj śruby dwugwintowe, które posiadają specjalną uszczelkę w centralnej części. Tworzy ona izolację w miejscu otworu i zapobiega rozszczelnieniu konstrukcji i przedostawaniu się wilgoci, która mogłaby uszkodzić więźbę dachową lub warstwę ocieplenia.
Do śrub dwugwintowych od zewnętrznej strony montuje się adaptery, które będą służyły za podstawę dla stelaża aluminiowego pod panele fotowoltaiczne.
Jak wygląda montaż fotowoltaiki na dachówce bitumicznej?
Fotowoltaikę można zamontować także na papie bitumicznej. To lekki i wytrzymały rodzaj pokrycia, które w dodatku jest chętnie wybierane ze względu na rozsądną relację ceny do jakości. Jego zasadniczą wadą jest jednak kruchość materiału.
Przyjmuje się, że ingerencja w dachówki bitumiczne po upływie około 10 lat od ich położenia powinna być poprzedzona konsultacjami z dekarzem i oględzinami dachu. Inaczej łatwo o spowodowanie niepotrzebnych uszkodzeń.
Choć niewielu użytkowników bierze to pod uwagę, warto również pamiętać, że ze względu na chropowatą powierzchnię na formowanej papie asfaltowej chętnie rozwijają się mchy i porosty. Należy je regularnie usuwać, żeby nie spowodowały korozji metalowych elementów poprzez długotrwały kontakt ze stelażami lub elementami mocującymi.
Montaż fotowoltaiki na blasze trapezowej
Panele można zamocować także na blasze trapezowej, która jest często wybierana jako tańsza alternatywa dla blachodachówki. W tym przypadku stelaże do paneli mocuje się za pomocą wkrętów do specjalnych mostków trapezowych. Te z kolei są przywiercane do wypukłej części blachy.
W ten sposób można bardzo łatwo stworzyć skuteczny system cyrkulacji powietrza, który pomaga chłodzić cały system. Oczywiście podobnie jak w innych systemach mocowania także tutaj wykorzystuje się klemy.
Do wszystkich wwiertów należy zastosować blachowkręty z podkładką uszczelniającą EPDM. To gwarancja, że po montażu fotowoltaiki woda nie dostanie się do wnętrza budynku.
Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu z dachówką i co dalej?
Zamocowanie paneli na dachu to jeszcze nie koniec pracy. Kolejny krok to wytyczenie tzw. tras kablowych, czyli doprowadzenie przewodów od paneli do falownika. Należy także pamiętać o wykonaniu uziomu, czyli połączeniu konstrukcji aluminiowej – najlepiej w kilku miejscach – z ziemią, która posiada zerowy potencjał. Wprawdzie sama instalacja fotowoltaiczna jest uważana za bardzo bezpieczną, ale ostrożności nigdy za wiele!
Oczywiście fotowoltaikę należy podłączyć do instalacji prądu stałego i przemiennego tak, aby stała się ogniwem pośrednim między urządzeniami domowymi a siecią operatora
Co warto wiedzieć o kablach do fotowoltaiki?
Nawet najbardziej fachowy montaż paneli na dachówce nie pomoże, jeżeli do instalacji zostaną użyte nieprawidłowe przewody. Jak dobrać kable do instalacji fotowoltaicznej?
To oczywiste, że przewody używane do łączenia paneli z falownikiem będą wyeksponowane na trudne warunki atmosferyczne, w tym wilgoć, wysokie temperatury oraz porywisty wiatr. Dlatego wybierając kable, trzeba kierować się przede wszystkim:
- odpornością na wysokie i niskie temperatury,
- elastycznością,
- wodoodpornością,
- odpornością na promieniowanie UV oraz ozon znajdujący się w atmosferze,
- właściwościami przeciwpożarowymi.
Poszczególne parametry są określone przez międzynarodowe zestawy przepisów. Zwróć uwagę, czy wybrane przez Ciebie przewody spełniają wymagania normy PN-EN 50618:2015-03. Określa ona wymagania dla kabli fotowoltaicznych i przewodów.
Z kolei bezpieczeństwo przeciwpożarowe i poziom rozprzestrzenienia płomienia określają certyfikacje UNE-EN 60754-1 oraz IEC-60754-1.
Jeszcze kilka lat temu nie doceniano kwestii elastyczności przewodów. Niestety inwestorzy szybko przekonywali się, że po kilku latach kable tracą swoje właściwości i zaczynają pękać. Obecnie stosuje się już niemal wyłącznie przewody klasy V lub VI. Zapewnia to duży promień zgięcia i łatwy montaż, a także odporność na silny wiatr, ponieważ podmuchy nie wyrwą kabli z mocowań.
Parametrów technicznych, a także regulacji jest sporo, dlatego wybór właściwych komponentów warto powierzyć firmie, która na co dzień zajmuje się montażem fotowoltaiki.
Czy sam możesz przeprowadzić montaż fotowoltaiki na dachówce?
Montaż fotowoltaiki na dachu krytym dachówką wymaga wiedzy, praktyki i różnego rodzaju elementów, a i sam w sobie nie jest bardzo prosty. Możesz spróbować zrobić to samodzielnie, ale powinieneś wtedy liczyć się z koniecznością zamówienia poprawek w firmie montażowej. Wynika to z tego, że instalacja nie będzie działać tak efektywnie, jak byłoby to możliwe, gdyby prace zostały wykonane w pełni poprawnie.
Dużo też zależy od rodzaju pokrycia dachowego, ponieważ poszczególne rodzaje dachówki wymagają innego postępowania.
Podczas prac należy zachować ostrożność, ponieważ łatwo o rozszczelnienie poszycia. To prowadzi do przenikania wilgoci do wnętrza konstrukcji, a z czasem do pogorszenia właściwości izolacyjnych budynku.
Zastanawiasz się, czy na swoim dachu krytym dachówką możesz zamontować panele fotowoltaiczne? Skontaktuj się z nami i zacznij cieszyć się niezależnością energetyczną!
