Rok 2021 przyniósł wiele zmian w opłatach za prąd, które odczują nie tylko gospodarstwa domowe i przedsiębiorcy, ale także prosumenci. Dotychczas jedną z największych zalet bycia jednocześnie producentem oraz konsumentem energii elektrycznej była możliwość korzystania z systemu opustów, który bezpośrednio wpływał na wysokość rachunków za prąd.

• Czy zmiany wprowadzone w przepisach mają wpływ na obowiązujące zasady sprzedaży energii do sieci?
• Jak przebiega rozliczanie się z fotowoltaiki

Fotowoltaika – rozliczanie z zakładem energetycznym do 2021 roku

Jednymi z wielu przyczyn, dla jakich inwestorzy decydują się na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej, są korzyści finansowe. Posiadanie własnych paneli PV pozwala uniezależnić się od regularnych podwyżek cen za prąd, przerw w dostawach energii elektrycznej (w przypadku instalacji OFF-GRID), a przede wszystkim dzięki nim uzyskujemy tytuł prosumenta, czyli producenta i konsumenta jednocześnie, w związku z czym mamy możliwość do korzystania z systemu opustów.

System ten przewiduje bezgotówkową sprzedaż energii z fotowoltaiki. Polega to na tym, że posiadając mikroinstalację fotowoltaiczną:

• o mocy od 2 do 10 kWp, odbierzemy 0,8 kWh za każdą przekazaną do sieci 1 kWh,
• o mocy powyżej 10 kWp do 50 kWp, przysługuje nam 0,7 kWh za 1 kWh oddaną operatorowi.

Przesłaną do sieci dystrybucyjnej energię elektryczną możemy odebrać w każdej chwili, kiedy tylko zajdzie taka potrzeba, z zastrzeżeniem, że musimy to zrobić w przeciągu roku od momentu jej przekazania.

System opustów obejmuje zarówno gospodarstwa domowe, jak i firmy, które zdecydowały się na montaż instalacji fotowoltaicznej i produkcję własnego prądu.

Sprzedaż energii z fotowoltaiki – zasady rozliczania się z zakładem energetycznym od 2021

Największą zmianą wprowadzoną 1 stycznia 2021 roku jest pojawienie się w naszych rachunkach za prąd opłaty mocowej. Jej wprowadzenie uzasadnione jest wzrostem zapotrzebowania na energię elektryczną, a co za tym idzie – koniecznością modernizacji starych elektrowni i potrzebą budowy nowych. Podatek mocowy będzie przeznaczany na te działania, aby zmniejszyć ryzyko tzw. blackout, czyli momentu, w którym elektrownie nie są w stanie zaspokoić bieżącego zapotrzebowania na prąd wszystkich odbiorców.

Co ma z tym wspólnego sposób rozliczania się z zakładem energetycznym z produkowanej energii?

WARTO WIEDZIEĆ: Pojawienie się podatku mocowego sprawia, że za pobierany od sieci prąd będzie nam naliczana dodatkowa opłata, której wysokość zależna jest od ilości energii elektrycznej oddanej operatorowi w ramach wyprodukowanej nadwyżki, pomniejszoną o 20-30%.

Gospodarstwa domowe

W przypadku gospodarstw domowych, jeśli jej wysokość wyniesie:

• do 500 kW, poniesiemy dodatkowy koszt 1,87 zł netto,
• od 500 do 1200 kW, zapłacimy 4,48 zł netto,
• od 1200 do 2800 kW, nasza opłata mocowa to 7,47 zł netto,
• więcej niż 2800 kW, do naszego rachunku doliczymy 10,46 zł netto.

Opłata mocowa pobierana jest miesięcznie.

Jak to wygląda w praktyce? Zakładając, że 4-osobowa rodzina posiada instalację fotowoltaiczną produkującą 4000 kWh i na bieżąco wykorzystuje 30-40% wyprodukowanego prądu, blisko 2800 kWh może trafić do sieci dystrybucyjnej. Z tych 2800 kWh, w zależności od mocy instalacji, będziemy mogli pobrać od operatora 70 lub 80% przekazanej nadwyżki, czyli od 1960 do 2240 kWh. To na podstawie tej ostatecznej ilość energii elektrycznej obliczana jest wysokość opłaty mocowej.

Przedsiębiorstwa

W przypadku firm produkujących prąd z energii słonecznej zarówno stawki, jak i sposób ich obliczania, różnią się od tych dla odbiorców z taryfy G.

Przedsiębiorstwom naliczana jest dodatkowa opłata w wysokości 0,0762 zł netto za każdą 1 kWh odebraną od sieci w dni robocze, w godzinach 7:00 – 22:00.

Sposób pobierania opłaty mocowej

Podatek pobierany jest przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne. Odbywa się to w jeden z dwóch możliwych sposobów:

• bezpośrednio – gdy odbiorcy energii przyłączeni są do sieci przesyłowych,
• pośrednio – kiedy odbiorcy przyłączeni są do sieci dystrybucyjnej (pośredniczy w tym Operator Sieci Dystrybucyjnej).

Pamiętajmy także, że stawka zarówno w przypadku prosumentów zamieszkujących gospodarstwa domowe, jak i tych korzystających z energii elektrycznej na cele przedsiębiorstwa, jest zmienna – wysokość opłaty na nadchodzący rok jest ogłaszana do końca września roku poprzedzającego.

Inne zmiany dotyczące rozliczania energii z siecią

W planach jest również zmiana dotycząca sposobu dokonywania rejestracji, bilansowania i udostępniania danych pomiarowych oraz rozliczeń prosumentów energii odnawialnej.

Rozporządzenie miałoby:

• doprecyzować, że liczniki zdalnego odczytu osobno rejestrują i obliczają ilość energii, która fizycznie w ciągu godziny została oddana do zakładu energetycznego i osobno rejestrują i obliczają pobrany prąd z sieci,
• określić precyzyjny sposób bilansowania danych pomiarowych ilości energii elektrycznej wprowadzonej i pobranej z sieci na wszystkich fazach,
• doprecyzować kwestię techniczną związaną z bilansowaniem, kiedy instalacja odnawialnego źródła energii jest jednofazowa, a elektryczna trójfazowa, a w konsekwencji traktować jednofazowy system OZE jak jego trójfazowy odpowiednik,
• uregulować kwestię dostępności dla prosumentów danych pomiarowych; mają oni być wyposażoni w narzędzia kontrolowania swojego zużycia energii elektrycznej, które pozwolą stwierdzić, czy przeprowadzone bilansowanie danych pomiarowych i dokonywane rozliczenia przez operatora systemu dystrybucyjnego i sprzedawcę energii są poprawne,
• wprowadzić zasadę, że niewykorzystana energia elektryczna w danym okresie rozliczeniowym będzie przechodzić na kolejne okresy, jednak z zastrzeżeniem, że nie będą one dłuższe niż kolejne 12 miesięcy od daty wprowadzenia energii do sieci.

Zmiany w rozliczaniu się z fotowoltaiki a jej opłacalność

Zatem czy opłaca się montaż instalacji fotowoltaicznej, skoro będziemy dodatkowo płacić podatek przy odbieraniu nadwyżki? Tak. Firmy inwestujące w fotowoltaikę zapłacą kilkukrotnie mniejsze rachunki za prąd, niż gdyby korzystały tylko i wyłącznie z prądu od operatora, a i zakup oraz montaż paneli PV przy gospodarstwach domowych szybciej się zwróci.

Ponadto, biorąc pod uwagę, że rozważane są kolejne udogodnienia, warto zdecydować się na inwestycję w instalację fotowoltaiczną i już teraz czerpać z niej wymierne korzyści.