Dotychczasowe edycje programu Mój Prąd cieszyły się ogromną popularnością, dlatego rząd zaproponował kolejną odsłonę wsparcia dla użytkowników OZE. Kto skorzysta z dofinansowania Mój Prąd 5.0 i na jakich zasadach jest ono przyznawane?
Nowe zasady Mój Prąd 5.0. Już nie tylko net-metering, ale także net-billing
Wsparcie fotowoltaiki w programie Mój Prąd na przestrzeni lat ewoluowało w miarę, jak technologia OZE coraz bardziej się rozwijała.
Poprzednia edycja była skierowana do osób korzystających m.in. z magazynów energii. Obecna odsłona programu premiuje też użytkowników, którzy korzystają z nowego systemu rozliczania, tzw. net billingu.
Aby lepiej zrozumieć, jakie wydatki kwalifikują się do Mój Prąd 5.0, przypomnimy w skrócie, czym net-billing różni się od poprzedniego systemu rozliczania – tzw. net-meteringu.
Net-metering zakładał, że energia elektryczna niewykorzystana przez prosumenta w ramach autokonsumpcji trafia do sieci OSD. Przez kolejne 12 miesięcy użytkownik mógł „odebrać” tę energię po potrąceniu przez operatora prowizji w wysokości 20% lub 30% w zależności od mocy instalacji.
Zasadniczo wartość pieniężna kilowatogodziny nie miała znaczenia, ponieważ liczba kilowatogodzin oddanych powinna odpowiadać liczbie
Z kolei wchodzący stopniowo w życie net-billing polega na wycenie kilowatogodzin „sprzedawanych” dostawcy. Uzyskana w ten sposób kwota zapisuje się na indywidualnym subkoncie. Może zostać ona przeznaczona na zakup energii w okresach zwiększonego zapotrzebowania lub zmniejszonej produkcji. Następuje to po stawce, która ulega cyklicznej zmianie. W ten sposób ustawodawca usiłuje nadążyć za zmieniającymi się cenami energii
Dla kogo jest Mój Prąd 5.0?
Program Mój Prąd 5.0 jest przeznaczony dla trzech grup beneficjentów, względem których wymagania zostały określone w załącznikach do zasad Programu Priorytetowego MP5.
- Pierwsza grupa obejmuje osoby rozliczające się w systemie net-billing. Mogą one ubiegać się o dofinansowanie, jeżeli wniosek o przyłączenie mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej złożyli po 31 marca 2022 r. i nie skorzystali wcześniej ze wsparcia finansowego do mikroinstalacji fotowoltaicznej.
- Druga grupa wnioskodawców to osoby rozliczające się z wyprodukowanej energii elektrycznej w systemie opustowym (wspomniany net-metering), które nie skorzystały z dofinansowania do mikroinstalacji fotowoltaicznej. Warunkiem jest przejście na system rozliczenia wyprodukowanej energii elektrycznej (nowy system – net-billing).
- Ostatnia grupa wnioskodawców obejmuje osoby, które rozliczają się z wyprodukowanej energii elektrycznej w systemie net-metering i skorzystały wcześniej z dofinansowania mikroinstalacji fotowoltaicznej, np. w ramach poprzednich edycji programu Mój Prąd czy AgroEnergia.
W przypadku ostatniej grupy wprowadzono jednak kilka dodatkowych warunków:
- mikroinstalacja, na którą otrzymano już dofinansowanie, zostanie rozliczona w okresie kwalifikowalności kosztów, tj. nie dawniej niż 1 lutego 2020 r.;
- zmieniono system rozliczeń z net-metering na net-billing obowiązujący od 1 kwietnia 2022 r.;
- do dofinansowania zgłoszono dodatkowe urządzenie wymienione w tabeli nr 2 do załącznika (m.in. magazyn ciepła lub energii elektrycznej, pompa ciepła).
Mój Prąd 5.0 w 2023 r. Jakie wydatki są rekompensowane?
Dofinansowanie Mój Prąd 5.0 przewiduje dwie kategorie urządzeń, których koszty mogą być refinansowane:
- instalacje fotowoltaiczne,
- dodatkowe urządzenia, które pozwalają na rozbudowanie instalacji OZE i zwiększenie jej funkcjonalności.
Maksymalna kwota wsparcia zależy od rodzaju urządzenia.
Na jakie z nich można przeznaczyć pieniądze, aby ubiegać się o dofinansowanie z Mój Prąd 5.0?
- Mikroinstalacje fotowoltaiczne, a także instalacje PV połączone z innymi urządzeniami usprawniającymi ich pracę,
- magazyny ciepła,
- gruntowe pompy ciepła – pompy ciepła grunt/woda, woda/woda,
- pompy ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej,
- pompy ciepła typu powietrze/woda,
- pompy ciepła typu powietrze/powietrze,
- magazyny energii elektrycznej,
- systemy zarządzania energią typu HEMS (ang. Home Energy Management System) oraz EMS (ang. Energy Management System),
- kolektory słoneczne służące do podgrzania ciepłej wody użytkowej.
Mój Prąd 5.0 – kwota dofinansowania
Program wsparcia instalacji OZE przewiduje różne kwoty dofinansowania, których wysokość zależy od rodzaju montowanej instalacji.
W każdej grupie adresatów koszty refinansowania dla danej klasy urządzeń są identyczne i wynoszą w przypadku:
- instalacji PV – 6000 lub 7000 zł (do 3000 zł w przypadku III. grupy wnioskodawców) w zależności od tego, czy jest ona montowana samodzielnie czy ze wsparcie innego urządzenia;
- magazynu ciepła – 5000 złotych;
- pompy ciepła – od 4400 zł do nawet 28 500 zł w zależności od typu urządzenia;
- magazynu energii – 16 000 zł;
- systemu HEMS/EMS – 3000 zł.
Warto zapamiętać, że łączna kwota dofinansowania nie może przekroczyć 58 000 zł dla jednego Punktu Poboru Energii, a z każdej grupy kosztów do dofinansowania można zgłosić wyłącznie jeden element, czyli np. maksymalnie jeden magazyn energii.
Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby dofinansowanie objęło kilka elementów, które razem stworzą kompleksową instalację OZE.
Podana kwota wsparcia jest wartością maksymalną. Nie może przekroczyć 50% kosztów kwalifikowanych inwestycji.
Należy podkreślić, że nie każde urządzenie będzie kwalifikowało się do refinansowania. Warunki programu nakładają określone wymagania względem np. klasy efektywności energetycznej pomp ciepła czy maksymalnej ceny za zakup i montaż magazynu energii.
Wydatki poniesione w ramach montażu instalacji powinny być należycie udokumentowane (faktury, paragony, potwierdzenia płatności). Wymaga się też okazania kart katalogowych produktów, protokołu odbioru prac lub zgłoszenia urządzenia do operatora OSD.
Kiedy złożyć wniosek o Mój Prąd 5.0?
Mój Prąd 5.0 został uruchomiony 22 kwietnia 2023 roku. Należy jednak pamiętać, że o przyznaniu finansowania decyduje kolejność zgłoszeń. Budżet przewidziany tym razem wynosi niespełna 1 milion złotych i po jego wyczerpaniu kolejne wnioski nie będą już rozpatrywane. Nie należy więc zwlekać z ubieganiem się o wsparcie finansowe, ponieważ obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”.
Jak złożyć wniosek Mój Prąd przez internet?
Cala procedura ubiegania się o dofinansowanie została opisana w Regulaminie Naboru Wniosków. Warto dokładnie się z nim zapoznać, aby po drodze nie popełnić błędu.
Gdzie wysłać wniosek Mój Prąd?
Wniosek o dofinansowanie powinien złożyć wnioskodawca (lub jego pełnomocnik) za pośrednictwem platformy elektronicznej Generator Wniosków o Dofinansowanie dostępnej na: http://gwd.nfosigw.gov.pl/.
Ewentualne uzupełnienia wniosku lub korespondencja między stronami odbywa się wyłącznie w formie elektronicznej, poprzez e-mail.
Wniosek powinien zostać podpisany za pomocą podpisu elektronicznego. Dla osób, które jeszcze go nie mają, oznacza to konieczność wcześniejszego utworzenia przynajmniej profilu zaufanego.
Skorzystanie z formy papierowej wniosku jest wprawdzie możliwe, ale wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach, kiedy wnioskodawca ubiega się o ponowną oceną wniosku odrzuconego. Do pisma należy wtedy dołączyć dokumentację, która potwierdza przyczynę spóźnienia (np. zaświadczenie o hospitalizacji).
Jak rozpatrywane są wnioski o Mój Prąd?
Kolejne etapy rozpatrywania wniosku obejmują:
- rejestrację wniosku w systemie elektronicznym i przypisanie mu indywidualnego numeru, po którym łatwo można zidentyfikować sprawę;
- ocenę wniosku pod względem spełnienia kryteriów:
- dostępu – m.in. wniosek złożony terminowo, we właściwej formie i w kompletnej postaci;
- jakościowych – zastosowano wyłącznie nowe urządzenia spełniające kryteria techniczne, o których mowa w załącznikach do regulaminu programu;
- ewentualne wezwanie wnioskodawcy do uzupełnienia brakujących informacji i ponowna analiza wniosku;
- umieszczenie wniosku na liście projektów zakwalifikowanych do dofinansowania;
- podjęcie decyzji o dofinansowaniu przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
- wypłata dofinansowania.
Ile trwa rozpatrzenie wniosku Mój Prąd?
Zgodnie z §3 ust. 4 Regulaminu Naboru Wniosków całkowity czas rozpatrywania dokumentu w przedmiocie dofinansowania nie powinien przekroczyć 90 dni.
Podany termin ma jednak charakter instrukcyjny, co oznacza, że nie jest wiążący dla NFOŚiGW i dotyczy wyłącznie wniosków złożonych w kompletnej postaci.
Wszystkie wnioski rozpatrywane są w kolejności wpływu. Jeżeli konieczne okazało się wezwanie wnioskodawcy do uzupełnienia wniosku, ponowna ocena dokumentu nie powinna przekroczyć 30 dni.
Regulamin dopuszcza możliwość dwukrotnego poprawienia wniosku. Jeżeli potrzeba pojawi się po raz trzeci lub kolejny, wniosek pozostanie nierozpoznany.
Składając wniosek, należy pamiętać, że jego zwrot powoduje „wypadnięcie z kolejki” przez wnioskodawcę. Musi on ponownie przejść całą procedurę, pod warunkiem że nabór nadal trwa, a całe przedsięwzięcie nadaje się do zakwalifikowania.
Nowa edycja programu Mój Prąd to przede wszystkim szansa dla osób, które do tej pory nie skorzystały z dofinansowania na technologię OZE. Aby przyspieszyć całą procedurę i nie martwić się o formalności, można rozważyć skorzystanie z pomocy specjalistów, którzy nie tylko pomogą zaprojektować nowoczesną, dopasowaną do potrzeb instalację, ale także wypełnią niezbędną dokumentację.
Przeczytaj także o aktualnym programie: Mój Prąd 6.0
