Energia elektryczna generowana z promieniowania słonecznego na przestrzeni ostatnich kilku lat gwałtownie zyskała na popularności. Z technologii fotowoltaicznej korzystają zarówno duże firmy, jak i prywatni inwestorzy, którzy chcą obniżyć stałe koszty życia. To także kusząca propozycja dla wszystkich, pragnących żyć w zgodzie z naturą i nie przyczyniać się do rosnącego zanieczyszczenia środowiska.
O ile jednak panele słoneczne na dachu dużego domu jednorodzinnego nikogo już nie dziwią, fotowoltaika na działkę nadal rodzi szereg pytań i liczne kontrowersje. Podpowiadamy, jak wybrać zestaw fotowoltaiczny na działkę i wyjaśniamy, czy takie rozwiązanie ma sens.
Kiedy warto inwestować w darmowy prąd na działce?
Zestaw solarny na działkę sprawdzi się przede wszystkim wtedy, gdy nie masz możliwości dostarczenia prądu za pomocą sieci do zainstalowanych urządzeń. Często ceną, jaką płacimy za możliwość wypoczynku w otoczeniu dzikiej zieleni, jest brak dostępu do wygód cywilizacyjnych. Choć wielu osobom może wydawać się to nieprawdopodobne, nie na każdej działce będziesz mógł włączyć telewizor albo komputer.
Powszechnie wiadomo, że wydajność działania systemu fotowoltaicznego jest uzależniona od ilości promieniowania słonecznego, jakie dociera do ogniw. Im więcej fotonów pada na aktywną warstwę materiału, tym sprawniej zachodzi efekt fotowoltaiczny. W efekcie cały system wytwarza więcej prądu elektrycznego. W Polsce największe nasłonecznienie przypada na okres od maja do września (w niektórych regionach kraju do października). Miesiące te pokrywają się w czasie, jaki działkowicze chętnie spędzają na swoich włościach. Przyznasz chyba, że znacznie lepiej wypoczywa się w ogródku w czerwcu, leżąc na leżaku, niż w lutym, kiedy z nieba pada śnieg i wieje zimny wiatr?
Okresem, w którym fotowoltaika na działce może Ci się przydać, jest także marzec i kwiecień. To okres wzmożonych prac ogrodowych, kiedy regularnie korzystasz z urządzeń zasilanych energią elektryczną.
Czy montaż paneli słonecznych na działce jest skomplikowany?
Z pewnością wiesz, że operator sieci energetycznej (podobnie jak np. operator telekomunikacyjny) może odmówić założenia przyłącza w Twojej okolicy. Powody mogą mieć uzasadnienie techniczne (np. skalista gleba, która uniemożliwia przeprowadzenie prac ziemnych) albo ekonomiczne, czyli po prostu brak opłacalności w relacji kosztów do zysków.
Na szczęście wybór zestawu fotowoltaicznego na działce nie jest skomplikowany. Wystarczy, że oszacujesz roczne zapotrzebowanie zamontowanych urządzeń elektrycznych na energię, wybierzesz odpowiedni zestaw i go zamontujesz. W większości przypadków będzie to znacznie prostsze niż montaż fotowoltaiki w domu jednorodzinnym, ponieważ:
- wymagane jest mniej kalkulacji,
- audyt jest prostszy,
- ekipa montażowa nie ma dużo pracy z uwagi na niewielką powierzchnię dachu.
To wszystko przekłada się na niższą cenę.
Jak zamontować fotowoltaikę na działce rekreacyjnej?
Typowa fotowoltaika dla firm lub do dużych domów jednorodzinnych może opierać się na jednym z trzech rodzajów montażu – dachowym płaskim, dachowym ukośnym albo gruntowym. Jak wygląda ta kwestia w przypadku fotowoltaiki na działce ROD?
Jeżeli nie dysponujesz naprawdę dużą działka letniskową, o powierzchni kilku hektarów, od razu możesz zrezygnować z montażu gruntowego. To bardzo wygodna metoda, ale wymaga zaangażowania dużej ilości wolnej przestrzeni, której w ogródku rekreacyjnym zazwyczaj brakuje.
Typowy domek letniskowy ma zazwyczaj płaski dach, a w nowszych konstrukcjach może pojawić się ukośna konstrukcja dachowa. W pierwszy przypadku konieczne będzie zamontowanie systemów nośnych. To specjalne stelaże wykonane z wytrzymałej i odpornej na działanie czynników atmosferycznych, lekkiej blachy aluminiowej, które umożliwiają zainstalowanie paneli pod odpowiednim kątem.
W zależności od wyboru systemu mocowania i producenta stelaże mogą wyglądać nieco inaczej, ale za każdym razem ich rola jest taka sama – utrzymać nachylenie ogniw między 30° a 40° względem poziomu. Przyjmuje się, że w Polsce to najbardziej efektywne ustawienie dla fotowoltaiki.
Montaż paneli na dachu ukośnym to najpopularniejsza metoda zakładania systemów fotowoltaicznych. Polega na przymocowaniu aluminiowych ram do więźby dachowej za pomocą specjalnych kotew i uszczelnianych śrub, które gwarantują wodoszczelność poszycia. Następnie na ramach mocuje się panele fotowoltaiczne i okablowanie.
Darmowy prąd na działce, czyli instalacja fotowoltaiczna off-grid
Pamiętaj, że na terenach zurbanizowanych najpopularniejszym rodzajem instalacji fotowoltaicznej są systemy on-grid. Z uwagi na ciągłe podłączenie do sieci i obowiązujący system opustów prosumenckich muszą być one cały czas podłączone do sieci energetycznej obsługiwanej przez operatora. Jeżeli Twoja działka ma przyłącze do sieci, możesz zaprojektować analogiczną konstrukcję.
W systemie on-grid nadwyżki prądu wyprodukowanego nad zużytym są odprowadzane do sieci, a Ty będziesz mógł w przyszłości odebrać je po potrąceniu prowizji w wysokości 20 lub 30%, w zależności od mocy całego systemu.
Jeżeli jednak Twój ogródek jest położony na terenie, który nie ma podłączenia do sieci, opcją, jaka Ci pozostaje, jest system fotowoltaiczny off-grid. Ten model wykorzystuje magazyny energii elektrycznej, kumulujące prąd, który nie jest na bieżąco wykorzystywany przez urządzenia. W ten sposób w razie złej pogody lub przejściowej niesprawności systemu możesz korzystać z urządzeń elektrycznych, które tymczasowo zasilane są z magazynu energii.
Pamiętaj, aby przy wyborze baterii fotowoltaicznej nie oszczędzać. Wprawdzie nie jest to tani sprzęt, ale wysoka jakość gwarantowana przez renomowanych producentów zwróci się z zyskiem w postaci wieloletniego działania urządzenia. Na których producentów postawić? Mogą to być np. firmy LG Chem, Tesla czy Fronius.
Z czego składa się zestaw solarny na działkę?
Każdy system fotowoltaiczny składa się z tych samych elementów, które zapewniają jego sprawne działanie. Są to:
- panele fotowoltaiczne,
- inwerter,
- system okablowania oraz złącza,
- regulator ładowania (opcjonalnie),
- akumulator (opcjonalnie).
Panele umożliwiają powstanie reakcji efektu fotowoltaicznego. W praktyce najczęściej stosuje się ogniwa krzemowe – monokrystaliczne lub polikrystaliczne. Te pierwsze są nieco droższe, ale wyróżniają się wyższą efektywnością. Z kolei modele polikrystaliczne są tańsze, lecz ich sprawność jest niższa.
Do zasilania sprzętów domowych raczej nie warto używać ogniw cienkowarstwowych. Choć badania naukowe wykazują ich rosnącą skuteczność, nadal jest ona zbyt mała, aby sprawdzić się przy dużym zapotrzebowaniu na prąd. To jednak dobre rozwiązanie, jeżeli w domu działkowym planujesz montaż lamp z fotokomórką.
Poszczególne rodzaje paneli fotowoltaicznych różnią się między sobą nie tylko sprawnością energetyczną, ale też ceną, jakością i zakresem serwisu posprzedażowego.
Sercem każdej instalacji fotowoltaicznej jest inwerter. To on odpowiada za przekształcanie prądu stałego w zmienny, wykorzystywany przez urządzenia domowe. W zależności od technologii paneli słonecznych na działce falownik może być wykonany do prac w systemie on-grid, off-grid lub hybrydowym. Jeżeli korzystasz lub planujesz w przyszłości poszerzyć instalację o akumulator, rozważ inwerter hybrydowy lub off-grid.
Okablowanie i złącza systemu to często zaniedbywany element. Okazuje się jednak, że jest on bardzo istotny. Kiedy wybierasz fotowoltaikę na działkę, zadbaj o to, aby poszczególne komponenty były odporne na działanie czynników atmosferycznych, a zwłaszcza mrozu i wilgoci. Pamiętaj, że niskiej jakości kable mogą korodować i pękać. Nie tylko wpłynie to na efektywność całej instalacji i konieczność jej naprawy, ale będzie też stanowiło niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia domowników.
Akumulator wraz z regulatorem ładowania to obowiązkowy element instalacji off-grid i hybrydowej. W sklepach oferujących komponenty do fotowoltaiki napotkasz na różne rodzaje baterii ładowalnych. W praktyce najczęściej wykorzystywane są akumulatory wykonane w technologii żelowej i AMG. Są one stabilne, odporne na skoki napięcia i dobrze znoszą długie, powolne cykle ładowania.
Pamiętaj, że większość akumulatorów do fotowoltaiki źle toleruje całkowite rozładowanie przez długi czas. W efekcie ich pojemność całkowita może spadać.
Z kolei regulator ładowania odpowiada za prawidłowe działanie baterii i odpowiedni przebieg cykli ładowania i rozładowywania.
Cena fotowoltaiki na działkę
Fotowoltaika na działkę jest znacznie tańsza niż jej większy odpowiednik do domu jednorodzinnego. Wynika to ze znacznie mniejszego zapotrzebowania na prąd – na działce zazwyczaj trzymasz wyłącznie najpotrzebniejsze sprzęty. Poza tym niewielki dach wypoczynkowego bungalowu narzuca ograniczenie powierzchni. Poszycie typowego domku letniskowego ma powierzchnię około 35-40 m2. Oznacza to, że nie da się zmieścić na nim tyle samo ogniw, co na dużej płaszczyźnie domu mieszkalnego.
Zastanawiasz się, jaki zestaw fotowoltaiczny na domek letniskowy wybrać? Niestety, nie ma na to pytanie jednej, dobrej odpowiedzi. Cena fotowoltaiki na działkę waha się od kilkuset złotych dla najprostszych instalacji do kilku tysięcy, jeżeli planujesz montaż paneli o większej mocy lub komponentów bardzo wysokiej jakości. Do tego należy doliczyć koszt akumulatora.
Jeżeli nie zdecydujesz się na model fotowoltaiki off-grid, może się okazać, że kiedy warunki atmosferyczne przestaną być optymalne, stracisz możliwość efektywnego korzystania ze sprzętu elektrycznego. Z drugiej strony, rezygnacja z akumulatora znacząco obniża koszty całej inwestycji.
Sam musisz zdecydować, czy wolisz, aby fotowoltaika na działce była tanią wygodą, czy komfortowym rozwiązaniem zapewniającym bezpieczeństwo.
Planujesz fotowoltaikę na działce ROD? O tym musisz pamiętać!
Montaż fotowoltaiki na działce rekreacyjnej, choć zasadniczo jest dobrym pomysłem, wiąże się z szeregiem zagrożeń. Do największych należy zaliczyć gwałtowne zjawiska naturalne jak burza, huragan czy intensywne opady gradu oraz działania osób trzecich.
Niestety, rosnąca popularność fotowoltaiki pociągnęła za sobą liczne incydenty celowego niszczenia lub kradzieży jej elementów. Najczęściej dotyczy to paneli fotowoltaicznych, ale nie tylko. Złodzieje doskonale zdają sobie sprawę z wartości tych komponentów i nie zawahają się skorzystać z nadarzającej się okazji. Jak się przed tym bronić?
Najlepszym sposobem jest objęcie instalacji fotowoltaicznej ochroną ubezpieczeniową. Coraz więcej towarzystw ubezpieczeniowych oferuje możliwość wykupienia takiej polisy. Średni koszt rocznego ubezpieczenia wynosi około 400-500 zł.
W tej cenie ubezpieczyciel zrealizuje świadczenie, jeżeli powstała szkoda była spowodowana:
- zdarzeniami losowymi (np. przez warunki atmosferyczne),
- przez osoby trzecie (np. kradzież lub dewastacja),
- wadliwym montażem lub działaniem instalacji (np. samozapłon, przestój w działaniu).
Zanim podpiszesz umowę z zakładem ubezpieczeń, upewnij się, jakie są warunki uruchomienia ochrony ubezpieczeniowej, ile wynosi suma ubezpieczenia i jak przebiega postępowanie likwidacyjne. Nie zawsze najniższa cena będzie przesądzała o racjonalności wyboru oferty.
W wielu renomowanych zakładach ubezpieczeń wyższa składka przełoży się na lepszą obsługę klienta i bardziej proaktywne podejście podczas ustalania okoliczności wyrządzenia szkody. A przecież o to właśnie chodzi!
Czy fotowoltaika na działce rekreacyjnej na sens? Podsumowanie
Moc słońca to świetny sposób na to, aby zasilić podstawowe urządzenia elektryczne na działce i obniżyć rachunki za prąd niemal do zera. Jeżeli nie wiesz, jaki zestaw fotowoltaiczny na domek letniskowy wybrać, dobrym pomysłem jest zasięgnięcie rady specjalistów.
Wykonując audyt energetyczny, są oni w stanie doradzić Ci najbardziej opłacalne rozwiązanie, które będzie odpowiedzią na Twoje potrzeby.
Wybierając poszczególne elementy instalacji, kieruj się nie tylko ceną, ale też wizją zysku, który będzie narastał latami. Wysokiej jakości panele fotowoltaiczne mogą Ci służyć przez kilkadziesiąt lat. W wielu przypadkach to dłużej niż wytrzyma domek letniskowy na działce rekreacyjnej.
Zadbaj o swój spokój i komfort, wybierając fotowoltaikę na działkę!